‌بی شک بدون داشتن برنامه برای هر معامله، هیچ معامله گری در بلند مدت دوام نخواهد آورد. در صورتی که خود را ملزم به دنبال کردن برنامه‌تان نکرده‌اید، انجام معامله هیچ فایده ای نخواهد داشت.
‌در یک برنامه باید هر احتمالی را در نظر گرفت. همان طور که «ریچارد دنیس» می‌گوید: نگران بالا و پایین رفتن قیمت‌ها نباشید، به این فکر کنید که عکس‌العمل شما در برابر آن چیست.‏
به این جمله فکر کنید، وقتی پول خود را صرف خرید می‌کنید، قادر به کنترل قیمت آن نیستید. پس دست از نگرانی در مورد اتفاقاتی که خواهد افتاد برداشته و تمرکز خود را معطوف نقاط ضعف خود و مدیریت آن‌ها نمایید. با این کار دیگر احساسی معامله نخواهید کرد و از این پس با روشی سیستماتیک و بدون استرس فعالیت خواهید کرد.

‏ به مثال زیر توجه کنید:

۱ ) شما از روند حرکت قیمت سهم شرکت xyz خوشتان می‌آید. قیمت سهم در حال حاضر ۴۰ دلار است و سفارش خرید ۱۰۰ سهم را ارسال نموده و حاضر به خرید تا قیمت ۴۲ دلار می‌باشید. این تازه شروع کار است. اکنون می‌بایست به سؤالات زیر پاسخ دهید:

• در صورت خرید سهم نقطه زیان خون را کجا قرار خواهم داد؟ حاضرم چه میزان از سرمایه خود را از دست بدهم؟
• در صورت ورود به سهم، چگونه سود به دست خواهم آورد و کدام نقطه را به عنوان پایان سود خود قبول می‌کنم؟ از چه استراتژی‌هایی برای خروج از این سهم استفاده خواهم کرد؟
• در صورت ورود به سهم، چنان چه مطابق میل من پیش برود آیا حاضرم تعداد بیشتری از آن خریداری نمایم؟
• چنان چه وارد سهم شوم و پس از چند هفته سوددهی نداشته باشد، آیا از آن خارج می‌شوم و یا هم چنان تمایل به نگهداری آن خواهم داشت؟
• اگر از سهم خارج شوم، آیا حاضر خواهم بود مجدداً آن را خریداری کنم و یا اینکه آن را فراموش کرده و به دنبال سهم جدیدی خواهم گشت؟

۲) بنابراین با برنامه ریزی پیش از ورود به این سهم، تعداد ۱۰۰ عدد از آن را در قیمت ۴۲ دلار می‌خرید.

۳ )خرید شما در قیمت ۴۲ دلار انجام شده است و به طور خودکار حد زیان معامله شما روی ۳۹ دلار بسته می‌شود.

۴ ) معامله مطابق میل شما پیش می‌رود و اقدام به خرید تعداد بیشتری از آن در قیمت ۵۰ دلارمی کنید.

۵ ) ۱۰۰ سهم دیگر را در قیمت ۵۰ دلار خریداری می‌کنید. در این حالت قیمت مورد نظر برای حد زیان معامله‌تان بیشتر شده و به ۴۵ دلار رسیده است.

۶ ) معامله همچنان مطابق میل شما پیش می‌رود و شما نیز حد پایین معامله‌تان را به میزان قابل اطمینانی افزایش می‌دهید.

۷ ) سهم را در قیمت ۱۳۰ دلار می‌فروشید و با کسب مبلغ قابل توجهی سود از این سهم خارج می‌شوید.

‏ مشاهده می‌کنید که با برنامه ریزی همه چیز به شکل خودکار انجام می‌شود. می‌دانید در چه قیمتی وارد شوید، حد پایین و بالای معامله را در چه قیمتی قرار دهید و اینکه کجا از سهم خارج شوید. در مدتی کوتاه رفتاری حرفه ای خواهید داشت و دیگر به شکل احساسی معامله نخواهید کرد.

‌به بیان ساده تر، چنان چه با برنامه پیش روید و به طور منظم آن را دنبال کنید، معامله برایتان ساده و بدون استرس خواهد بود.

‌بنابر تجربه چندین ساله من در بازار سهام؛ بازار نهایت تلاش خود را می‌کند که شما را از آن خارج نماید! این مسئله کمی به اسب سواری شباهت دارد. قیمت‌ها به شدت بالا و پایین می‌روند و این نوسانات باعث لرزش معامله گران کم جرات و احساسی می‌شود. اما افرادی که به طور منظم برنامه های خود را پیگیری می‌کنند قادر به کسب سود از این بازار هستند.

چنانچه نیاز به اظهار نظر در مورد سهم  خود داشتید، بدانید که برای خرید خود برنامه ای از قبل نداشته‌اید و یا اینکه نسبت به برنامه خود تردید دارید.

‌برنامه ریزی در مورد سهم ، چیزی شبیه به برنامه ریزی برای یک سفر طولانی است. باید خود را برای انواع انفاق‌ها به خصوص اتفاق‌های غیر مترقبه آماده کنید. در بیشتر موارد تغییرات قیمت سهم مطابق میل شما پیش می‌رود اما اگر این چنین نبود چه باید کرد؟ به طور مثال قیمت کاهش یابد و سپس به طور ناگهانی افزایش یابد و بعد از آن به مدت ۶ هفته بودن تغییر بماند. اوضاع بازار مساعد نباشد و ناگهان شرکت اطلاعیه شگفت آوری منتشر کند و ظرف یک روز ۳۰ دلار سود شناسایی شود!! اگر خود را برای این اتفاق‌های عجیب آماده نکرده باشید، سرگردان خواهید شد.چنان چه از روی احساس معامله کنید، باید منتظر عواقب بد آن هم باشید.

‏داشتن برنامه از فشار نظرات دیگران و دخالت احساسات در معامله جلوگیری خواهد کرد.

‌سؤالی تکراری را چندین بار سمینارها و جلسه‌ها شنیده‌ام و آن اینکه:

«چند ماه پیش من فلان سهم را در قیمت ۲۵ دلار خریدم. فکر می‌کنید که بهتر است آن را نگه دارم یا خیر؟»

‌هنگامی که چنین سؤالاتی را می‌شنوم سرم را به نشان تأسف تکان می‌دهم و با خود می‌گویم که چطور ممکن است که کسی این چنین معامله کند؟ برنامه‌اش چیست؟ وقتی وارد معامله شد، چه نقطه ای را برای خروج از سهم انتخاب کرده بود؟ هدف این فرد چیست؟ در واقع آیا وی تصور می‌کند با وجود نیازش به نظرهای دیگران، می‌تواند عملکرد خوبی در بازار داشته باشد؟

همان طور که پیش‌تر عنوان نمودم؛ افراد مایلند به آن‌ها گفته شود که چه کاری انجام دهند تا اینکه خود فکر کرده و به نتیجه برسند. اخیراً خواندن مطلبی در مجله اینترنتی باعث تعجبم شد! تعداد زیادی از افراد خواننده بخش پیشنهادها و توصیه های خرید و فروش هستند. مجله های برتر بین ۱۵۰۰۰ تا ۸۰۰۰۰ خواننده دارند. آیا خوانندگان این مجله‌ها با این کار تبدیل به معامله گران بهتری می‌شوند؟ بی شک درصد کمی از آن‌ها موفق اند ولی اکثریت آن‌ها به چنین موفقیتی دست پیدا نمی‌کنند. دلیل این امر چیست؟ این افراد با پیروی از دیگران اصلی که در این کتاب معرفی شد را زیر پا می‌گذارند و به عبارت دیگر هیچ سیستم معامله ای برای خود ترتیب نداده‌اند. هیچ شخص دیگری مسئول معامله شما نیست، از هیچ کس نظر نخواهید. هنگامی که شروع به دنباله روی از برنامه خود می‌کنید، دیگر تمایلی به شنیدن نظرات دیگران ندارید.

فرض کنید سهم «الف» را در قیمت ۶۰ دلار خریداری کرده‌اید و اولین حد زیان خود را روی ۵۶ دلار تعیین کرده‌اید. دیگران پیشنهاد فروش سهم را می‌دهند چرا که به نظر آن‌ها ارزش واقعی آن کمتر از این قیمت است و به ۲۰ دلار خواهد رسید. ممکن است نظر آن‌ها درست و یا نادرست باشد. چنانچه حد زیان ۵۶ دلار را تعیین ‌کرده اید، وقتی سهم  به آن نقطه رسید آن‌را بفروشید. حداقل در آن صورت به خودتان می‌گویید که قواعد و روش خودم را دنبال کردم.

مطمئن باشید «وارن یافت» سهامی معادل ۵۰ میلیون دلار می خرد و زمانی که قیمت سهم بالا و یایبن می شود دقیقاً می داند جه کار باید انجام دهد. آیا واقعا می‌توان تصور کرد که «وارن بافت» سهمی را خریداری کند و بعد از دیگران بیرسد که باید یا آن سهم چه کار کند؟! به هیچ وجه! چرا نباید شما مانند او باشید؟ مهم نیست پولی که در دست دارید ۵ هزار دلار است یا ۵۰ میلیون دلار، اصول شما تفاوتی نمی کند.  باید تمامی مسائل روانی و احساسی را کنار گذاشته و از قوانین خودتان پیروی کنید.

برای اینکه در بازار برنده باشید؛ هیچگاه احساسی عمل نکنید و تنها راهی که می توان احساسات را از معامله حذف کرد اینست که قوانین مستحکم خود را تعیین کرده و از آنها پیروی نمایید. بیشتر معامله گران هیچگاه برنامه مشخصی نداشته و از روش خاصی پیروی نمی کنند. اگر می خواهید برنده باشید، هرمعامله را برنامه ریزی و براساس آن برنامه معامله کنید.

نوشته های مرتبط:
عادت اول) مسئولیت تمام معاملات خود را بر عهده بگیرید
عادت دوم) مکانیزمی را انتخاب کنید که مناسب شماست
عادت چهارم) تلاش کنید که نحوه معامله صحیح را بیاموزید و آن را بکار ببندید ـ بخش اول
عادت چهارم) تلاش کنید که نحوه معامله صحیح را بیاموزید و آن را بکار ببندید ـ ادامه
عادت پنجم) نگرشی مثبت نسبت به خود و سبک معاملات خود داشته باشید
عادت ششم) در معامله، به امتیازاتی که کسب می کنید اهمیت بدهید نه پولی که به دست می آورید
عادت هفتم) معامله را به عنوان بخشی از زندگی متعادلتان دنبال نمایید

منبع: این نوشته ترجمه مقاله Habits Highly Successful Trader به قلم مارک کریسپ (Mark Crisp) است که با عنوان «هفت عادت معامله گران بی نظیر» در قالب جزوه آموزشی توسط شرکت کارگزاری حافظ توزیع شده است